Potdekselen – Zweeds Rabat

Iedereen heeft ze wel eens gezien. En vrijwel iedereen kent wel het beeld van mooi afgewerkt wanden van kapschuren of houten huizen waarbij de houtdelen schuin aflopen.

En toch zijn de termen potdekselplank en Zweeds rabat potdeksel niet bij iedereen bekend.

In dit blog gaan we uitgebreid in op, en laten we je zien:

• Wat potdekselen is
• Wat je ermee kunt maken
• De voordelen
• Welke kleurcombinaties trendy zijn, en welke evergreen
• Hoe je te werk gaat.

Een Zweeds Rabat Potdekselplank – wat is dat eigenlijk?

Om dat op te helderen moet je onderscheid maken tussen de techniek, oftewel, de manier waarop je planken bevestigd, en tussen de planken die je gebruikt.

Potdekselen is de manier waarop je planken bevestigd. En wel door de houtdelen liggend (horizontaal) over elkaar te laten vallen. Dit kan bijvoorbeeld met Douglas Lariks planken zonder profiel. Maar ook met planken die speciaal voor deze stapeltechniek een profiel hebben, te weten Zweedse rabatplanken.

In plaatjes ziet dat er als volgt uit:

Met andere woorden; een Zweeds rabat is een geprofileerde plank met een licht taps toelopende zichtzijde. Omdat het een aan de onderkant een inkeping (de zogenaamde groef) heeft die je over de bovenkant (messing) van de onderliggende plank laat vallen, lijkt het op een rabatdeel. En omdat het een schuine zichtzijde heeft lijkt het op gepotdekselde rechte planken. Vandaar de naam Zweeds rabat potdekselplank.

Veel gehoorde alternatieve benamingen zijn:

• Scandinavisch hout/potdeksel
• Rabatdelen
• IJsselrabat
• Gevelplanken
• Gevelpanelen

Wat kun je ermee maken?

Met Zweeds Rabat maak je de mooiste:

• Wanden
• Gevelbekleding, en
• Schuttingen dan wel tuinafscheidingen

Omdat de planken een profiel kennen (messing en groef) vallen ze perfect over elkaar. Dat zorgt niet alleen voor een goede afdichting en aansluiting; het oogt ook nog eens superstrak afgewerkt.
De schuin aflopende zichtzijde maakt het tot een stijlvol geheel. Maar is niet alleen van esthetische waarde. De licht taps toelopende geveldelen zorgen ook voor een goede afwatering. Samen met de goede aansluiting tussen de losse delen kan het vocht niet tussen de rabatdelen blijven staan dan wel kruipen. Dat voorkomt houtrot en maakt dat je gepotdekselde wand, gevel op schutting langer mooi blijft en meegaat.

Omdat zweedse rabatdelen zowel een mooi eindresultaat geven als ook een kwalitatief goed en duurzaam eindproduct is deze profielplank erg geliefd bij timmerlieden, hoveniers, architecten en aannemers.
dan zal hij zeker een lans breken voor deze prachtige houtprofielen.

Voordelen

• Supermooi eindresultaat
• Goede afwatering
• Geen opening tussen de plank en de stijl waartegen de rabatdelen zijn bevestigd (gunstig tegen naar binnen dringen van wind en hemelwater)
• Door de strakke sluiting met de ondergrond is een gedetailleerde afwerking mogelijk.
• Bij uitstek geschikt voor het maken van dichte schuttingen met maximale privacy

De voordelen van Zweeds rabat ten opzichte van gewone rabatdelen (halfhouts, open rabatdeel) zijn:
– er is geen aanmerkelijk dunner deel bij de sponning dat mogelijk gevoelig is voor scheuren, vasthouden vocht en stof, sneller doordringen hemelwater e.d. (het houtpakket is dikker, ondanks het licht taps toelopen)
– uiterlijk van potdeksels: robuuster en landelijker dan gewone rabatdelen (kan men ook een nadeel vinden).

Trendy kleuren & evergreens

Voor een nog mooier en persoonlijker effect kun je kiezen voor gekleurde zweedse rabat potdekselplanken. Ze zijn in tal van gangbare kleuren leverbaar, denk aan Zweedse rabatten in de kleuren:

• Zwart
• Antraciet
• Grijs
• Wit
• Crème wit
• Zandsteen
• Naturel
• Falu rood (scandinavisch rood)

Antraciete en zwarte potdekselplanken zijn al flink at jaren achtereenvolgens erg in trek. En onze voorspelling is dat dat ook wel zal blijven. In dat opzicht zijn het, net als witte rabatdelen, heuse evergreens.

De trend voor de komende jaren is echter dat je je eigen voorkeurskleur selecteert. Waarbij je kunt kiezen uit een uitgebreid pallet van RAL-kleuren.
Gangbaar zal in de nabije toekomst niet meer de norm zijn. We gaan eigen smaak en voorkeuren steeds verder doorvoeren, zowel binnenshuis als buitenshuis. En belangrijker; we gaan onze interieurs en exterieurs meer-en-meer op elkaar aan laten sluiten.

Zelf je schutting, wand of gevel potdekselen?

Houd je van de prachtige look & feel van Zweeds Rabat potdekselplanken? Dan komt het er veelal op aan dat je zelf de constructie maakt, of dat je dit laat doen door een handige vakman.
Hieronder geven we je de belangrijkste tips meer voor als je het zelf wel aan durft. Als je weet waar je op moet letten dan is het namelijk prima zelf te doen.

Onze tips:

• Houtsoort en dikte
  Kies de juiste houtsoort en stem dit af op het gebruik. Ga je een schutting van potdekselplanken maken, kies dan duurzaam en stevig hout. Een schutting vangt doorgaans veel weer en wind. Ga je echter voor een binnenwand in een tuinoverkapping, dan kun je voor minder dik en duurzaam hout gaan, omdat dit minder te leiden heeft.
• Kleur
  In de online shop van Wood and Colors zijn zweedse rabatdelen in alle kleuren verkrijgbaar. Controleer voor het beitsen altijd goed het vochtpercentage (15-20% max). Kopse kanten rondom berwerken.
• Periodiek onderhoud
  Rabatdelen vragen uw aandacht wat betreft onderhoud.
• Afstanden (tussen de delen, hart-op-hart, maaiveld)
  Zorg in de breedte voor expansieruimte van 3% van de netto breedtemaat. I.v.m. het onderhoud en de werking van het rabathout moet deze ruimte aan de kopse kant minimaal 10 millimeter bedragen.
  Indien u rabatdelen gaat verwerken zorg altijd voor dat rabatdelen tenminste 300 millimeter boven het maaiveld blijft.
  Gebruik een nagel of schroef per oplegpunt op minimaal 20 mm afstand van de kopse kant. Hanteer een hoh-afstand van maximaal 600 mm. Zorg er bij de bevestiging van reeds afgewerkte delen voor dat de kop van de nagel of de schroef op het oppervlak blijft liggen en dus niet ingedreven wordt. Daarmee wordt beschadiging van de verflaag en inwatering voorkomen.
• Regelwerk
  De ondergrond bestaat meestal uit verticale latten bij horizontale bevestiging en horizontale regels bij verticale bevestiging.
• Isolatie
  Als de buitenkant van de wand dicht is, kunt u wandisolatie aanbrengen. Dat is ideaal voor als u ook bij koudere temperaturen wilt genieten van uw Douglas overkapping. Hiervoor zijn isolatieplaten van 5 cm dik heel geschikt, omdat ze dan precies tussen het regelwerk passen.
• Schroeven of nagels
  Roestvrijstaal. Nooit nieten. Bij nagels; hanteer qua lengte 2,5 maal de dikte van het hout.
• Verticale beluchting (bij gevelbekleding)
  Zorg ten behoeve voor een verticale beluchting. Altijd voorzien van een ventilatieruimte van tenminste 20 mm t.o.v. achterliggende constructie. Zorg ook voor een kopse afwerking, dat vermindert de kans op scheurvorming en inwatering in de rabatdelen.

Deze week volgt ook ons klusadvies over hoe Zweedse rabatdelen toe te passen in je project. Zodra gereed zullen we in dit blog een link plaatsen naar het klusadvies.